Wanneer je aan Vietnam denkt, beeld je je waarschijnlijk de prachtige natuur en landschappen in, met de vele rijstvelden, bergen, de prachtige baai van Ha Long, of de vrouwen met de conische hoeden. Misschien denk je ook aan de oorlog, of het rondtrekken met een motor tussen een stroom van brommertjes. De voorbije 20 jaar is het gebruik van motorfietsen exponentieel toegenomen in Vietnam en volgens recente cijfers zijn er in zowel Hanoi als Ho Chi Minhstad bijna evenveel brommers als inwoners met 6-7 miljoen motors in Hanoi en 8 miljoen in Ho Chi Minhstad. Het is dan ook niet onlogisch te bedenken dat dit zware consequenties op vlak van vervuiling met zich meebrengt.
Vervuiling
De vervuiling in Vietnam is grotendeels ten gevolge van 2 oorzaken, nl. de oorlog en de snelgroeiende economie. In de oorlog gebruikten de Amerikanen giftige zware pesticiden, ook wel beter gekend als Agent Orange die nog steeds effect hebben op de bodemkwaliteit, watervervuiling en algemene gezondheid van de bevolking. Naast de luchtvervuiling veroorzaakt door het gigantisch aantal gemotoriseerde voertuigen, zijn ook de kerncentrales, watervervuiling, overvloedig plasticgebruik en een inadequaat afvalverwerkingssysteem oorzaken van de algemene vervuiling van het prachtige Vietnam. Volgens het Nationaal Milieustatusrapport voor 2011-2015 sterven 30 000 mensen jaarlijks ten gevolge van de luchtvervuiling. In vergelijking, in 2016 stierven 8000 mensen wegens motoraccidenten. Regelmatig halen statistieken het nieuws met extreme pieken van luchtvervuiling die vergelijkbaar zijn met die van Beijing, of situaties waarin water vervuilt wordt door industriële bedrijven en ganse ecosystemen in rivieren en meren sterven. Volgens de EPI (Environmental Performance Index) staat Vietnam op plaats 164 van de 180 en bengelt daarmee ver onderaan de lijst. Ter vergelijking: Nederland staat op 29 en België op 33.
Alternatieven
Momenteel zijn er werken in zowel Hanoi als Ho Chi Minhstad om een metrolijn aan te leggen zodat het er hopelijk een afname van het aantal brommers en motors in beide grootsteden zijn. Er wordt meer ingezet op openbaar vervoer. Intussen bestaan er zeven windkrachtcentrales in Vietnam en liggen nieuw projecten voor zowel wind- als zonnenenergie klaar om gerealiseerd te worden. Vietnam beseft dat ze haar inspanningen moet leveren want de luchtkwaliteit is gemiddeld 2-5x zoveel als de wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voorschrijft. Met projecten zoals de nieuwe metrolijn, het terugroepen van verouderde motors, het zoeken naar projecten omtrent hernieuwbare energie (tegen 2050 wil Vietnam 43% van alle energie van groene bronnen zien komen) en projecten rond het besparen van drinkbaar water, zoals het Upcycling Vietnam project dat watervervuiling tegengaat in Can Tho, is er zeker hoop voor de toekomst.
Tips
Nu, wat kan jij doen als toerist of als expat in Vietnam?
Ten eerste is het belangrijk om jezelf zoveel mogelijk te beschermen.
AirVisual heeft verschillende apparatuur die de luchtkwaliteit meten. Ze hebben een website en ook een app die je op je smartphone kunt downloaden, zowel beschikbaar in de App Store als Google Play. Op de app wordt duidelijk weergegeven hoe de luchtkwaliteit op dat moment is en ook enkele veiligheidsmaatregelen. De luchtkwaliteit wordt gemeten via verschillende bronnen en geeft resultaten in zowel PM2.5 als PM10 weer. Dit zijn de waarden fijnstof kleiner dan 2.5 of 10 µm. Als je voor langere termijn in Vietnam blijft, is het ook aangeraden om een luchtfilter voor binnenshuis aan te schaffen.
Verder is het ook goed om een degelijk mondmasker te hebben voor als je je in het verkeer bevindt, vooral als je je via een brommer verplaatst. Overal in Vietnam kun je wegwerp- en stoffen maskertjes kopen, maar we raden je aan om te investeren in een mondmasker met een degelijke filter die het fijnstof tegenhouden, zoals die van 3M, BDAC of Mesh Mask.
Verder is het ook erg logisch om geen kraantjeswater te drinken en steeds te kijken of je een verzegeld flesje water krijgt wanneer je water koopt. Het handige aan Vietnam is dat flessenwater overal beschikbaar is, in verschillende formaten en ook spotgoedkoop is. Een flesje van 0,5l is ongeveer 5ooo VND (15 cent) en een 1,5l fles 15 000 VND (45 cent), maar ook flessen van 6l en zelfs 20l bestaan.
Als je naar Vietnam reist, probeer dat duurzaam te doen via ecotoerisme om je ecologische voetafdruk te minimaliseren. Probeer geen plastic verpakkingen of zakjes aan te nemen, gebruik een herbruikbare drankfles en zeg neen tegen plastic rietjes. Probeer ook je transport zo bedachtzaam mogelijk te maken en verkies het openbaar vervoer eens boven een privéwagen en neem de trein in plaats van een binnenlandse vlucht. (Wat meteen ook een stukje avontuurlijker en goedkoper is)
Wil je nog meer je steentje bijdragen, kun je je als vrijwilliger opgeven bij organisaties die zich proberen in te zetten voor het milieu. Zo heb in je in Hanoi bijvoorbeeld de groep Keep Hanoi Clean die zich inzetten om de afvalberg in Hanoi te verkleinen.
We hopen dat je met deze tips in het achterhoofd in ieder geval geniet van je tijd in Vietnam, want ondanks de vervuiling is en blijft het een magnifiek land met prachtige natuur, heerlijk eten en fantastische mensen!
Cover foto door Arran Smith
Fiona